Στις 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009,οι πολίτες των 27 χωρών που συγκροτούν την ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ θα κληθούν να εκλέξουν τους Ευρωβουλευτές οι οποίοι κατανέμονται στις χώρες – μέλη ως εξής:
Χώρα μέλος ----Έδρες 2004-2009 ----Έδρες 2009-2014
Γερμανία ------------99 ---------------------------99
Γαλλία --------------78 ---------------------------72
Δανία ---------------14 ---------------------------13
Φινλανδία-----------14 ---------------------------13
Ηνωμένο Βασίλειο ---78 ---------------------------72
Σλοβακία ------------14 ---------------------------13
Ιταλία--------------- 78 ---------------------------72
Ιρλανδία------------ 13---------------------------- 12
Ισπανία -------------54---------------------------- 50
Λιθουανία -----------13---------------------------- 12
Πολωνία ------------54 ----------------------------50
Λετονία --------------9 ------------------------------8
Ολλανδία---------- -
27---------------------------- 25
Σλοβενία ------------
7-------------------------------7Βέλγιο------------- 24------------------------------ 22
Κύπρος------------- 6 --------------------------------6
Τσεχία -------------24------------------------------ 22
Εσθονία------------- 6 -------------------------------6
ΕΛΛΑΔΑ -----------24 ------------------------------22
Λουξεμβούργο -------6------------------------------- 6
Ουγγαρία ----------24------------------------------ 22
Μάλτα-------------- 5 --------------------------------5
Πορτογαλία--------24------------------------------- 22
Ρουμανία --------- 35------------------------------- 33
Σουηδία ----------- 19 -------------------------------18
Βουλγαρία -------- 18 -------------------------------17
Αυστρία -----------18 -------------------------------17
ΣΥΝΟΛΟ ---------
785----------------------------- 736
Ιστορικά, η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες για την ανάδειξη των Ευρωβουλευτών ήταν μειωμένη σε σχέση με τις εθνικές εκλογές, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι πολίτες θεωρούν ήσσονος σημασίας τα διαδραματιζόμενα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και για το λόγο αυτό εκφράζονται είτε με αδιαφορία είτε με τη λεγόμενη «χαλαρή ψήφο».
Είναι όμως τα πράγματα έτσι;
Οι αποφάσεις που διαμορφώνονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν επηρεάζουν σημαντικά την ζωή μας ως πολιτών;
Γιατί πρέπει να ψηφίσουμε ένα θεσμό που οι περισσότεροι πολίτες αγνοούν τον ρόλο που διαδραματίζει στην διαμόρφωση της εσωτερικής πολιτικής ζωής του κάθε κράτους μέλους;
Ποιες είναι οι αρμοδιότητές του;
Πόση σημασία έχει για τους πολίτες των χωρών μελών της Ε.Ε., η σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην σημερινή συγκυρία;
Πριν απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά ας δούμε πως εξελίχθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και έφτασε στην σημερινή της μορφή.
Ιστορική εξέλιξη της Ε.Ε.
Ο χώρος της Ε.Ε. αποτελεί ένα πολιτικό μόρφωμα, μια πολιτική οντότητα 495 εκατομμυρίων πολιτών και 27 κρατών – μελών.
Αποτελεί διάδοχη κατάσταση της ΕΟΚ και ουσιαστικά καθιερώθηκε με την συνθήκη του Μάαστριχτ το έτος 1992. Μέχρι τη χρονιά αυτή (1992) η ΕΟΚ αποτελούσε μια Ενιαία Αγορά.
Το έτος 1990, μετά την ενοποίηση της Γερμανίας, αποφασίζεται από την σύνοδο εκπροσώπων των κρατών - μελών, στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, να πραγματοποιηθούν δύο κυβερνητικές διασκέψεις:
Μία για την πολιτική ένωση και
Μία για την οικονομική και νομισματική ένωση
Το έτος 1992 επί πορτογαλικής Προεδρίας οι υπουργοί Εξωτερικών και Οικονομίας των Κρατών – Μελών, υπογράφουν στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας τη συνθήκη της Ε.Ε., μία από τις σημαντικότερες συνθήκες της Ευρώπης, την οποία κύρωσαν τα Κοινοβούλια των 12 χωρών (ΑΥΣΤΡΙΑ, ΒΕΛΓΙΟ, ΟΛΛΑΝΔΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΓΑΛΛΙΑ, ΙΡΛΑΝΔΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, ΔΑΝΙΑ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΕΛΛΑΔΑ).
Με την συνθήκη συντελέστηκε το πιο σημαντικό βήμα για την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας των μελών της Ε.Ε.
(Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει ασκηθεί ούτε ενιαία εξωτερική πολιτική ούτε κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Η Ευρώπη εξακολουθεί να σύρεται στο άρμα και τους μηχανισμούς της άλλης υπερδύναμης , των Η.Π.Α., με αποτέλεσμα οι θεσμοί της να χάνουν σε κύρος, αξιοπιστία. Σε κάθε περίπτωση μένει να κυλήσει πολύ νερό ακόμη έως ότου η Ευρώπη κατακτήσει ένα ικανοποιητικό επίπεδο ενιαίας εξωτερικής πολιτικής ώστε να μπορεί να παρεμβαίνει αποφασιστικά στη διαμόρφωση της ειρήνης και την ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας. )
Τα όργανα με τα οποία ασκούνται οι πολιτικές στην Ε.Ε. είναι:
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών κοινοτήτων
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλαμβάνει:
συμμετοχή στη νομοθετική διαδικασία (νομοθετική παραγωγή),
κατάρτιση και έγκριση του κοινοτικού προϋπολογισμού και
άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου πάνω στη δράση των κοινοτικών οργάνων, της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου συνέρχεται για μία εβδομάδα κάθε μήνα στο
Στρασβούργο, ενώ οι συνεδριάσεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών και έκτακτες σύνοδοι, πραγματοποιούνται στις
Βρυξέλλες. Έδρα της Γενικής Γραμματείας του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου είναι το
Λουξεμβούργο.
Με τις παραπάνω επισημάνσεις, γίνεται, νομίζουμε, αντιληπτό ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επηρεάζουν σημαντικά τη ζωή των πολιτών της Ένωσης, είτε αυτές αφορούν την δημοσιονομική πολιτική, είτε την Αγροτική πολιτική είτε το Περιβάλλον κλπ.
Σήμερα η πλειοψηφία των Οργάνων που ασκεί την πολιτική της η Ε.Ε. αποτελείται από συντηρητικές ομάδες οι οποίες υλοποιούν πολιτικές νεοφιλελεύθερες, που στοχεύουν στη μεγιστοποίηση του κέρδους αδιαφορώντας για τον άνθρωπο και την διαβίωσή του. Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών αποτελεί η σημερινή οικονομική κρίση την οποία, ενώ δημιούργησαν οι δυνάμεις του κεφαλαίου, τα τραγικά της αποτελέσματα υφίστανται οι δυνάμεις της εργασίας.
Είναι ώρα τα Όργανα της Ε.Ε. να υλοποιήσουν άλλη πολιτική. Πολιτική που θα στηρίζει την ανάπτυξη, που θα μεταφέρει πόρους για την περιφερειακή ανάπτυξη, που θα εγγυάται τις Αγροτικές ενισχύσεις και το αγροτικό εισόδημα, που θα θέτει αυστηρούς κανόνες για την περιβαντολογική προστασία, που θα εγκαταλείπει την περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, που θα επιτρέπει ουσιαστικά και όχι τυπικά την ανάπτυξη των υγειονομικών πολιτικών και των πολιτικών πρόνοιας.
Τις πολιτικές αυτές υποστηρίζουν οι Σοσιαλιστές της Ευρώπης.
Οι Σοσιαλιστές διεκδικούμε την αναθεώρηση του Συμφώνου σταθερότητας.
Και μπορούμε να την κερδίσουμε προς όφελος των πολιτών, όπως διεκδικήσαμε και κερδίσαμε τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, όπως διεκδικήσαμε και κερδίσαμε τα Ταμεία Συνοχής και τα Κοινοτικά πλαίσια Στήριξης.
Διεκδικούμε ένα Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Κοινωνικής Προόδου για την ποιότητα της κοινωνικής πολιτικής, της εκπαίδευσης, της δημόσιας υγείας, της ασφάλισης, για κάθε χώρα της Ευρώπης.
Διεκδικούμε εμείς, οι σοσιαλιστές, εντατικές δράσεις για την καταπολέμηση της φτώχειας, διεκδικούμε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την πράσινη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Διεκδικούμε 10 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από τις επενδύσεις στην πράσινη ανάπτυξη, μέχρι το 2020.
Απαιτούμε μια πολιτική, που θα βάλει τέλος στους φορολογικούς παραδείσους για τους ισχυρούς, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αλλού. Ζητάμε την ενίσχυση της διαφάνειας, όταν διαχειρίζονται και διαχειριζόμαστε τα αποθεματικά των Ασφαλιστικών Ταμείων.
Χρειαζόμαστε επιμονή, διάθεση διεκδίκησης, δυνατότητα διαπραγμάτευσης, Σχέδιο. Αυτά δεν γίνονται από κουρασμένους πρωθυπουργούς ούτε από υπουργούς που εκλαμβάνουν το έργο τους ως αγγαρεία ή ως ποινή.
Για τους λόγους που περιγράφηκαν παραπάνω, θεωρούμε ότι η ψήφος στις εκλογές της 7ης Ιουνίου 2009 για την ανάδειξη της νέας σύνθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι κρίσιμη και σημαντική ψήφος.
Η καθολική συμμετοχή των πολιτών της Ε.Ε. στην διαδικασία αυτή, η καταδίκη της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που εκφράζεται από τα συντηρητικά κόμματα της Ευρώπης(στην Ελλάδα από τη ν. Δημοκρατία) και η υπερψήφιση των Σοσιαλιστών (στην Ελλάδα εκφράζονται από το ΠΑ.ΣΟ.Κ.)θα δώσει την δυνατότητα χάραξης και υλοποίησης ενός άλλου μοντέλου ανάπτυξης που έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Στις παραπάνω γραμμές έγινε μια προσπάθεια να περιγραφούν, πολύ αδρά και εν όψει των Ευρωεκλογών του Ιουνίου, οι αρμοδιότητες του Ευρωκοινοβουλίου, η ιστορική εξέλιξη της Ε.Ε. και η σπουδαιότητα της ψήφου στις εκλογές αυτές.
Θεώρησα υποχρέωσή μου να συμμετέχω με αυτές τις λίγες σκέψεις στη κρίσιμη αυτή εκλογική διαδικασία, που λίγο έχει απασχολήσει τα έντυπα μέσα ενημέρωσης και ιδιαίτερα τα περιφερειακά.
Υ.Γ.: Μετά τις εκλογές θα ξανανοίξει το θέμα του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Της πιο σοβαρής συνθήκης με την οποία πρόκειται να εκχωρηθούν σημαντικές αρμοδιότητες των εθνικών κρατών σε υπερεθνικά κέντρα.
Στις συζητήσεις που πρόκειται να αρχίσουν, οι Σοσιαλιστές προτείνουν ενισχυμένες αρμοδιότητες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου αναπτύσσεται ο διάλογος και δοκιμάζονται τα επιχειρήματα.
Αντίθετα, οι συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης, που συγκροτούν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, αντιδρούν και υποστηρίζουν ότι η Εκτελεστική εξουσία και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (αρχηγοί κρατών – μελών) πρέπει να έχουν ενισχυμένες αρμοδιότητες στη λήψη των αποφάσεων.
Πρόκειται, κατά τη γνώμη του γράφοντα, για μια σημαντική διαφοροποίηση που πρόκειται να καθορίσει, εν τέλει, και το βαθμό του δημοκρατικού ελλείμματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Χρήστος Δ. Παγώνης
Χαλκίδα, Μάιος 2009
